Misschien ben je geen grote fan van gefermenteerde groenten, maar toch zou je eens moeten overwegen om ze aan je voedingspatroon toe te voegen. Gefermenteerde groenten zijn namelijk 100 keer zo krachtig als een probiotica supplement.
Wat is fermenteren?
Eigenlijk kun je vrijwel alle soorten voeding fermenteren, maar tot de bekendste behoren zuivel, bonen, granen en groenten. Het fermenteren van voeding is absoluut geen nieuwe uitvinding. Sterker nog, onze voorvaderen deden het al in de prehistorie! De oudste geschriften over fermenteren zijn afkomstig uit Jiahu in China en dateren uit het jaar 7000-6600 voor het begin van onze jaartelling. Maar de Chinezen waren niet de enigen die fermenteren hadden ontdekt, ook in Georgië (6000 v. Chr.), het oude Egypte (3000 v. Chr.) Babylon (3000 v. Chr.), Mexico (2000 v. Chr.) en Soedan (1500 v. Chr.) werd er veel gefermenteerd. De reden dat al deze verschillende volkeren fermenteerden was simpel: het was een eenvoudige methode om voedselbederf tegen te gaan, want in die tijd hadden ze nog geen koelkasten en vaak ook geen andere manier voorhanden om voeding langer te bewaren. Pas in 1837 werd ontdekt dat gefermenteerde voeding levende organismen bevatten, die zichzelf vermenigvuldigen tijdens het fermentatieproces. Niet veel later werd ook ontdekt dat gefermenteerde producten bacteriën bevatten, de zogenaamde probiotica-culturen. De bekende wetenschapper Louis Pasteur heeft in de periode tussen 1850 en 1860 veel onderzoek gedaan naar fermentatie, en hij toonde aan dat specifieke soorten micro-organismen elk op een andere manier fermenteren en zo elk voor een ander eindresultaat zorgen.
Zijn gefermenteerde groenten gezond?
Gefermenteerde groenten bevatten talloze bijzondere eigenschappen die de gezondheid bevorderen, mits ze rauw en ongepasteuriseerd geconsumeerd worden, want:
- Zijn voedzamer dan de oorspronkelijke rauwe groenten omdat het fermentatieproces de biobeschikbaarheid van de voedingsstoffen in de groenten vergroot. Vaak bevatten ze een zeer hoge concentratie vitamines
- Zijn rijk aan de antioxidanten
- Kunnen het risico op bepaalde vormen van kanker verlagen, waaronder kanker van de dunne en dikke darm
- Helpen het cholesterolgehalte in balans te brengen
- Bieden bescherming tegen bepaalde darminfecties
- Verlichten de symptomen bij mensen die lactose intolerant zijn
- Hebben een verzachtende werking bij maagzweren
- Bevatten weinig caloriën maar geven toch een verzadigd gevoel
Onze verre voorvaderen wisten natuurlijk niet wat nou precies de gezonde eigenschappen waren van gefermenteerde voeding, maar dat ze er ziekten mee konden voorkomen en zich er wel bij voelden laat de geschiedenis wel zien. Ontdekkingsreizigers bijvoorbeeld namen altijd veel gefermenteerde groenten mee op hun schip, niet alleen omdat deze lang houdbaar waren maar vooral ook omdat het een effectief middel was tegen scheurbuik. Ook in sommige gebieden op de wereld waar mensen veel ouder dan gemiddeld worden, blijkt dat gefermenteerde voeding een standaard onderdeel uitmaakt van het voedingspatroon.
Kan iedereen gefermenteerde groenten eten?
Gefermenteerde groenten zijn helaas niet voor iedereen geschikt. Als je last hebt van een Candida-infectie kun je het beste tijdelijk even geen gefermenteerde groenten eten, omdat de natuurlijke gisten in gefermenteerde voeding je met Candida geïnfecteerde darmen overmatig kunnen belasten. Daarnaast bevatten gefermenteerde groenten minimale hoeveelheden van stoffen die bij overconsumptie schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid, zoals alcohol, amonia, melkzuur en koolzuur. Eet gefermenteerde groenten daarom altijd als onderdeel van een gezond en gevarieerd voedingspatroon, maar dat geldt natuurlijk voor alle soorten voeding!
Zo kun je zelf groenten fermenteren
Zelf groenten fermenteren is heel eenvoudig! Je kunt daarvoor alle hardere groenten gebruiken die je maar kunt bedenken, zoals bijvoorbeeld paprika, koolsoorten, komkommer, bloemkool, wortels, rode bieten, knoflook, gember, uien, champignons en courgettes.
Daikon kimchi (daichi)
Ingrediënten
- 1/2 of kleine daikon (rettich), julienne
- 1 kleine wortel, julienne
- klein stukje prei, julienne
- 1 teentje knoflook, geperst
- 1/2theelepel Koreaanse peper vlokken
- 1/2 theelepel keltisch zeezout
- 1 kopje water
Bereiding
- Meng zout met het water en roer om, om de pekel te maken.
- daikon, wortelen, prei, en knoflook toevoegen in een grote kom.
- Doe in het mengsel de koreaans peper en mix het.
- Leg een bord en zware steen op het mengsel om de sappen uit de groenten te laten komen, laat 2 tot 3 uur staan.
- Doe alles in een 500 ml clip top pot.
- Giet de pekel erop totdat groenten bedekt zijn.
- Laat gedurende 5 tot 7 dagen fermenteren.
Kvass
Ingrediënten
- 2-4 gekookte bieten, gewassenen geschild, in kleine blokjes
- een vierde kop wei
- 1 tl (Keltisch) zout
- gefilterd water.
Bereiding
De bietjes in een pot doen samen met wei en zout, aanvullen met water. Laat op kamertemperatuur minimaal twee dagen fermenteren onder een theedoek. De kvass wordt donkerder. De smaak gaat uit de bietjes, die kan je nog wel in een salade verwerken.
Als je niet gewend bent gefermenteerde producten te eten/drinken dan even voorzichtig uitproberen hoeveel je kan drinken. De smaak is aards, lekker hartig,vult goed.
Master tonic (1 tot1.5l)
Ingrediënten
- Kurkuma (verse wortel) 60-70 gr
- Look 3-5 grote teentjes (wie in nederland geen look vind, mag ook knoflook gebruiken ;) )
- Zwarte peper 25 bolletjes
- Ajuin 1 kleine ui
- Pikante peper 1 of 2
- Gember 30-40gr
- Appelazijn (voorkeur ongefilterd) 30ml
- Zout 10gr
- Water
Bereiding
De verhoudingen zijn een beetje smaakafhankelijk hoe sterk je de drank wilt doen smaken en hoe pikant jij zelf aankan.
Alles blenderen
Ferment 6-7 dagen 20-24'c
Filter en gebruik de pulp zoals curry pasta of bouillon om aan voeding toe te voegen als smaakmaker.
De Master Tonic drink je dagelijks 1-3 x een shot (20-30ml)
Knoflook in honing
Ingrediënten
- ong 25 gepelde knoflooktenen
- 75 gram honing
- 1/2 citroen in stukjes gesneden
- wat chilivlokken
- grof zeezout of Keltisch zeezout
- melk
Bereiding
De knoflooktenen in de melk 2 -3 minuten blancheren, goed laten uitlekken!!!
Honing met het sap van de citroenen au bain marie verwarmen, het zout, de rozemarijn en chilipeper erbij doen. De knoflooktenen in een pot doen en de honing erover gieten en goed afsluiten. 3 a 4 dagen laten trekken.